Bilimsel proje, merak edilen bir konu hakkında bilimsel yöntem kullanarak bir deney, araştırma, koleksiyon ya da bir buluş yapma sürecidir.
Araştırma yapmayı, araştırma sonuçlarını bir raporla düzenlemeyi ve en sonunda tüm bulguları sunmayı içerir. Siz de bilimsel proje yapabilirsiniz. Bunun için tek yapmanız gereken, bilimsel proje hazırlamanın aşamalarını burada sırası ile izleyip uygulamak!
Projenizi Hazırlayın
1.Proje Konusunu Seçin
Projenizi ilgilendiğiniz, sevdiğiniz, uğraşmak istediğiniz bir konuda seçin. Aklınıza gelen tüm düşünceleri not edin. Notlarınızı bir günlüğe yazın. Topladığınız tüm belgeleri bir dosya içinde saklayın. Bunları, projenizi sergilerken izleyicilere de sunabilirsiniz. Seçtiğiniz konuyla ilgili, merak ettiğiniz bir soruyu belirlediyseniz ilk aşamayı geçtiniz demektir.
2.Bilgi Toplayın
Konunuzla ilgili bilgi toplayın.
Kitap, dergi, ansiklopedi, broşür, internet, film, ses kaydı, foto¤raf, resim ve afiş gibi kaynaklar bulabilirsiniz. Hayvanat bahçesi, botanik bahçesi, milli parklar, müzeler, laboratuvarlar, tıp merkezleri, gökyüzü gözlemevleri, üniversiteler vb. kurum ve kuruluşlara gidebilir, fen ve teknoloji, teknoloji ve tasarım gibi derslerin öğretmenleri, gökbilimciler, biyologlar, veterinerler, doktorlar, pilotlar vb. uzmanlarla görüşebilirsiniz.
3.Hipotez Kurun
Yaptığınız araştırmalar sonucunda elde ettiğiniz bilgilere göre merak ettiğiniz sorunun yanıtı ne olabilir? Artık sorunuzun yanıtıyla ilgili bir ön tahminde bulunabilir, yani hipotezinizi kurabilirsiniz. Hipotezinizin doğru olup olmadığını bulmanızı sağlayacak deneyler neler olabilir? Bu deneyleri yaparken hangi malzemeleri kullanabilirsiniz? Hangi ölçümleri yapmanız yararlı olur? Bu soruların yanıtlarını düşünün.
4.Hipotezi Sınayın
Hipotezinizi sınamak için deney yapın, gözlemlerinizi kaydedin ve bir sonuca varın. Tasarladığınız deneyi kontrollü olarak yapın. Sonucu etkileyecek koflulardan birini değiştirip di¤erlerini sabit tutarak yap›lan deneylere “kontrollü deney” denir. Deneyi yaparken tüm gözlemlerinizi ve düşüncelerinizi not edin. Notlarınız, olası hatalarınızın nerede olduğunu bulmanızı kolaylaştırabilir. Elde ettiğiniz sonuçları grafikler, tablolar, çizimlerle gösterin. Bulduğunuz sonuçları gösteren modeller de yapabilirsiniz.
5.Yaratıcılığınızı Kullanın
Yaptığınız deneyi, hazırladığınız modeli ya da bulduğunuz sonuçları herkesin anlayabileceği bir biçimde düzenlemeye çalışın. Üstelik projenizi eğlenceli bir hale getirebilirsiniz. Bunu, renkler, resimler, fotoğraflar, sesler, müzik vb. sınırsız malzemeyi kullanarak başarabilirsiniz. Böylece insanları hem şaşırtır hem de eğlendirebilirsiniz. İşin yaratıcılık kısmı size kalmış. Ancak izlediğiniz bilimsel yöntem aşamalarını mutlaka gösterin.
6.Rapor Yazın
Rapor, konu hakkında yaptığınız her türlü araştırmanın özetidir. Başlangıçtan bitişe, projeyle ilgili tüm bilgileri içerir. Kolay anlaşılır ve düzenli olmalıdır. Raporunuzu, 5 –10 sayfa uzunlu¤unda hazırlayabilirsiniz.
Bir rapor şu bölümleri içerir: Kapak, İçindekiler, Özet, Giriş, Yöntem- Araştırma, Sonuç-Değerlendirme, Kaynaklar, Katkıda Bulunanlar. Yazıların satır aralarına boşluk bırakılır. Mümkünse raporunuzu bilgisayarda yazın ve bir dosyada sunun.
7.Sunum Hazırlayın
Bilimsel bir projenin sonuçlar› mutlaka diğer insanlarla paylaşılır. Bu, sunum yaparak gerçekleştirilir. Bunun için bir masa ve pano gerekir. Masanın üzerinde deney düzene¤i, model, rapor, özet ve proje günlüğünüzü sergileyin. Panonuzda projenizin adı, merak etti¤iniz soru, hipotez, yöntem, sonuç vb. bilgilere yer verin. Ayrıca, ilginç bilgiler, grafik, şekil ve fotoğraflarla panonuzu zenginleştirebilirsiniz.
